Trong thế giới game đầy màu sắc, việc nấu ăn không chỉ là một cơ chế đơn giản để hồi máu hay buff chỉ số. Đối với nhiều người chơi, đó còn là một trải nghiệm thú vị, một cách để tương tác sâu sắc hơn với thế giới ảo, hoặc thậm chí là một mini-game gây nghiện. Khác với các tựa game nấu ăn chuyên biệt như Overcooked hay Cooking Mama – nơi việc bếp núc là trọng tâm – bài viết này sẽ tập trung vào những tựa game ở các thể loại khác nhau nhưng vẫn sở hữu tính năng nấu ăn được xây dựng một cách bài bản và hấp dẫn. Đây là những trò chơi mà bạn có thể khám phá, chiến đấu, xây dựng hoặc giải đố, và sau những giờ phút căng thẳng, lại có thể thư giãn bên bếp lửa, chế biến những món ăn ngon mắt, mang lại lợi ích thiết thực cho hành trình của mình.
Hình ảnh minh họa các game nấu ăn thuần túy như Overcooked và Cooking Mama
Chúng ta sẽ cùng khám phá cách mà các nhà phát triển game đã khéo léo tích hợp cơ chế nấu ăn vào lối chơi cốt lõi, biến một hoạt động đời thường trở thành một phần không thể thiếu của trải nghiệm game. Từ việc sinh tồn trong thế giới mở rộng lớn đến quản lý nông trại yên bình hay phiêu lưu qua các vương quốc kỳ ảo, nấu ăn luôn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự sống, tăng cường sức mạnh, hoặc đơn giản là mang lại niềm vui khám phá công thức mới. Bài viết này sẽ đi sâu vào từng tựa game, phân tích cơ chế nấu ăn độc đáo của chúng và lý do tại sao tính năng này lại khiến người chơi say mê đến vậy.
Minecraft
Minecraft, tựa game sandbox đình đám, nổi tiếng với thế giới mở rộng lớn nơi người chơi có thể khai thác, xây dựng và sinh tồn. Trong bối cảnh sinh tồn, việc duy trì thanh đói là cực kỳ quan trọng, đặc biệt ở độ khó Easy trở lên, khi mà khả năng hồi máu chỉ kích hoạt khi thanh đói được lấp đầy. Chính vì lẽ đó, nấu ăn trở thành một cơ chế thiết yếu, không chỉ giúp bạn sống sót mà còn là một phần của quá trình thu thập và chế biến tài nguyên.
Góc nhìn người thứ nhất trong Minecraft, cho thấy giao diện và môi trường game
Ban đầu, trước phiên bản 1.8 pre-release năm 2011, ăn uống trong Minecraft chỉ đơn giản là hồi máu ngay lập tức. Tuy nhiên, sau khi thanh đói được giới thiệu, vai trò của thức ăn đã thay đổi. Hầu hết các loại thực phẩm, trừ những món đặc biệt như táo vàng (giúp hồi máu và tăng kháng sát thương), chủ yếu chỉ giúp lấp đầy thanh đói. Người chơi có thể chế biến nhiều loại thức ăn khác nhau bằng cách sử dụng bàn chế tạo (Crafting Table) hoặc nướng chúng trong lò nung (Furnace). Dù chỉ với đồ họa pixel đơn giản, nhiều món ăn trong Minecraft vẫn được cộng đồng đánh giá là trông khá ngon mắt. Bên cạnh đó, hệ thống chế thuốc (brewing) cũng cho phép người chơi tạo ra các loại potion hồi máu hoặc buff tạm thời, sử dụng các nguyên liệu thu thập được trong thế giới. Dù không phải là nấu ăn theo nghĩa truyền thống, đây cũng là một dạng chế biến nguyên liệu để nhận lợi ích, bổ sung cho cơ chế sinh tồn trong game.
Stardew Valley
Stardew Valley là một tựa game kết hợp nhuần nhuyễn nhiều thể loại như mô phỏng nông trại, mô phỏng hẹn hò và nhập vai trong một thế giới pixel ấm cúng. Với lượng lớn nguyên liệu thô mà người chơi thu thập được từ việc trồng trọt, chăn nuôi, câu cá và tìm kiếm, việc tích hợp một cơ chế nấu ăn là điều hoàn toàn hợp lý và cần thiết.
Khung cảnh nông trại trong Stardew Valley, nơi người chơi có thể trồng trọt nguyên liệu nấu ăn
Để bắt đầu nấu ăn, người chơi cần nâng cấp nhà cửa để có bếp hoặc chế tạo bộ dụng cụ nấu ăn dã ngoại nếu kỹ năng Thu Thập (Foraging) đủ cao. Các công thức nấu ăn có thể được mở khóa bằng nhiều cách khác nhau: theo dõi chương trình truyền hình “Queen of the Sauce” vào Chủ Nhật hàng tuần, mua từ các cửa hàng, tăng cấp kỹ năng hoặc tăng cường mối quan hệ với cư dân trong thị trấn.
Trong Stardew Valley, thức ăn nấu chín mang lại rất nhiều lợi ích. Chúng có thể giúp người chơi bổ sung năng lượng và sinh lực khi làm việc trên nông trại hoặc khám phá hầm mỏ. Đặc biệt, nhiều món ăn còn cung cấp các buff mạnh mẽ giúp tăng cường kỹ năng trong thời gian ngắn, ví dụ như “Farmer’s Lunch” tăng đáng kể kỹ năng Nông Nghiệp (Farming) hay “Seafoam Pudding” giúp tăng cơ hội bắt được cá hiếm. Ngoài ra, một số món ăn còn có thể bán để kiếm tiền, nổi bật là Sashimi, luôn bán được với giá 75g bất kể loại cá nào được sử dụng. Đây có thể là một nguồn thu nhập ổn định nếu bạn có mối quan hệ tốt với Linus để học công thức. Cơ chế nấu ăn trong Stardew Valley biến việc thu thập nguyên liệu trở nên có ý nghĩa hơn và cung cấp một lớp chiến thuật nhỏ trong việc quản lý năng lượng và buff cho nhân vật.
Monster Hunter Wilds
Series Monster Hunter luôn nổi tiếng với những trận săn quái vật hoành tráng và hệ thống chế tạo trang bị phức tạp. Một yếu tố không thể thiếu góp phần tạo nên nét đặc trưng của game chính là cảnh nhân vật thưởng thức bữa ăn thịnh soạn tại căng tin trước mỗi chuyến đi săn. Những cảnh này không chỉ đẹp mắt mà còn có tác dụng buff chỉ số quan trọng cho người chơi. Với Monster Hunter Wilds, tựa game mới nhất trong series, tính năng nấu ăn được đưa lên một tầm cao mới.
Nhân vật đang nướng thịt trên bếp dã chiến trong Monster Hunter Wilds, thể hiện tính năng nấu ăn di động
Thay vì chỉ nấu ăn tại căng tin ở khu căn cứ như trong Monster Hunter World, các nhà phát triển muốn người chơi có thể nấu ăn ở bất cứ đâu. Điều này giúp tăng cường sự nhập vai và tính linh hoạt trong khi khám phá thế giới rộng lớn. Việc ăn một bữa ăn trước khi đi săn là quy tắc bất thành văn của dòng game Monster Hunter, mang lại các buff về máu, thể lực và kháng hiệu ứng, đôi khi tạo ra sự khác biệt giữa sự sống và cái chết trong cuộc đối đầu với quái vật khổng lồ.
Miễn là có đủ nguyên liệu, bạn có thể hạ trại, dựng bếp dã chiến và bắt đầu nấu nướng. Thậm chí, có cả một mini-game đơn giản để nướng thịt trên bếp cắm trại, đóng vai trò như một phương pháp hồi máu nhanh chóng khi bạn đang gặp khó khăn trong trận chiến. Đạo diễn game Yuya Tokuda đã giải thích rằng việc ăn thịt ngay trước khi đi săn “mang lại cảm giác trực quan”. Monster Hunter Wilds tiếp tục truyền thống của series với những món ăn được mô tả cực kỳ chi tiết và hấp dẫn, thể hiện sự tâm huyết của nhà phát triển trong việc biến ẩm thực trở thành một phần sống động của thế giới game, giống như cách Studio Ghibli chăm chút cho các món ăn trong phim của họ vậy.
Genshin Impact
Genshin Impact, tựa game nhập vai hành động thế giới mở miễn phí giờ chơi với yếu tố gacha, đã chinh phục hàng triệu người chơi bởi thế giới Teyvat rộng lớn, đồ họa đẹp mắt và lối chơi cuốn hút. Trên hành trình khám phá các vùng đất đa dạng, người chơi sẽ liên tục thu thập vô số nguyên liệu thô như nấm, thảo mộc, thịt và gia vị. Hệ thống nấu ăn trong Genshin Impact được xây dựng khá chuyên sâu, tương xứng với vai trò của nó trong game.
Giao diện nấu ăn trong Genshin Impact, nơi người chơi kết hợp nguyên liệu để tạo món ăn
Cơ chế nấu ăn cho phép người chơi chế biến ra nhiều loại món ăn khác nhau, mỗi loại mang lại những lợi ích độc đáo như hồi máu, hồi sinh nhân vật hoặc tăng cường chỉ số tấn công, phòng thủ, tốc độ di chuyển, v.v. Để học công thức mới, người chơi cần mua chúng từ các nhà hàng và cửa hàng rải rác khắp Teyvat. Quá trình nấu ăn yêu cầu bạn tìm đến các bếp lửa (có thể là bếp cố định ở thành phố hoặc bếp dã chiến). Đặc biệt, Genshin Impact có một mini-game nhỏ khi nấu ăn: người chơi cần nhấn giữ và thả nút đúng thời điểm để nấu ra món “Hoàn Hảo” (Delicious), mang lại hiệu quả tốt nhất. Nếu nhân vật nấu ăn là chuyên gia hoặc món ăn đó là món yêu thích của họ, còn có cơ hội nhận được món ăn “Đặc Biệt” (Special Dish) với hiệu quả cao hơn nữa.
Mặc dù thức ăn trong Genshin Impact chủ yếu đóng vai trò hỗ trợ, như một dạng “thuốc bổ” giúp người chơi duy trì trạng thái tốt nhất trước hoặc trong các trận chiến khó khăn (bạn vẫn cần đội hình mạnh và trang bị tốt để thành công), nhưng nấu ăn vẫn là một kỹ năng quan trọng mà người chơi cần nắm vững, đặc biệt ở giai đoạn giữa và cuối game khi các buff theo tỷ lệ phần trăm trở nên hiệu quả hơn. Dừng chân bên bếp lửa, chế biến những món ăn đầy màu sắc và hấp dẫn là một trải nghiệm thư giãn và thú vị, làm phong phú thêm cuộc phiêu lưu của bạn ở Teyvat.
Kingdom Hearts 3
Trong cuộc hành trình đầy nguy hiểm qua các thế giới Disney và Pixar quen thuộc trong Kingdom Hearts 3, Sora và những người bạn không chỉ phải chiến đấu với lũ Heartless mà còn có cơ hội trải nghiệm nhiều hoạt động thú vị khác. Một trong số đó là cơ chế nấu ăn độc đáo được tích hợp trong thế giới của bộ phim Ratatouille.
Sora và Remy (Ratatouille) đang cùng nấu ăn trong nhà bếp Le Grand Bistrot ở Kingdom Hearts 3
Tại Twilight Town, Sora gặp gỡ Remy, chú chuột đầu bếp tài ba từ Ratatouille, người đang cùng Scrooge McDuck điều hành nhà hàng Le Grand Bistrot. Kingdom Hearts 3 cho phép Sora tham gia vào bếp của nhà hàng này để giúp chế biến các món ăn và nâng cao đánh giá sao của nhà hàng.
Với sự giúp đỡ của Remy trong vai trò “đầu bếp nhỏ”, Sora có thể tạo ra những món ăn ngon thông qua một loạt các mini-game vui nhộn. Mỗi công thức nấu ăn thường đi kèm với một hoặc nhiều mini-game khác nhau, mỗi trò thử thách một kỹ năng riêng: thái rau kiểm tra tốc độ, đập trứng hoặc flambé thử thách sự chính xác của thao tác, còn xay tiêu đòi hỏi căn thời gian chuẩn xác.
Mặc dù nấu ăn không phải là cơ chế cốt lõi của Kingdom Hearts 3, việc hoàn thành các mini-game nấu ăn không chỉ giúp nâng cao thứ hạng của nhà hàng mà còn thưởng cho Sora các vật phẩm hữu ích như Gourmand Ring. Quan trọng hơn, sau khi hoàn thành 20 món ăn từ “Classic Menu”, Sora sẽ nhận được Grand Chef Keyblade – một phần thưởng xứng đáng cho nỗ lực bếp núc của mình. Cơ chế nấu ăn trong KH3 là một điểm nhấn đáng yêu và độc đáo, mang đến trải nghiệm mới lạ trong series hành động-RPG này.
Like A Dragon: Pirate Yakuza In Hawaii
Series Yakuza (nay là Like A Dragon) nổi tiếng với cốt truyện kịch tính, lối chơi hành động đường phố và vô số mini-game kỳ quặc nhưng hấp dẫn. Trong Like A Dragon: Pirate Yakuza In Hawaii, bên cạnh việc khám phá các con phố Honolulu và tham gia vào những trận chiến đậm chất Yakuza, người chơi còn được trải nghiệm một cơ chế nấu ăn đầy bất ngờ và thú vị.
Nhân vật Goro Majima trong bối cảnh Hawaii của game Like A Dragon: Pirate Yakuza In Hawaii
Khi điều khiển Majima lênh đênh trên biển Hawaii, bạn sẽ tìm thấy các “Goro Goro Kitchens” – những điểm nấu ăn đặc biệt. Tại đây, bạn có thể chế biến nhiều món ăn “nhà làm” khác nhau. Những món ăn này không chỉ giúp hồi máu hoặc tăng các thanh gauge như Madness và Heat cho Majima, mà còn có thể dùng để nấu cho thủy thủ đoàn của bạn, giúp tăng tinh thần và lên cấp cho họ – một yếu tố quan trọng trong gameplay liên quan đến việc quản lý đội ngũ cướp biển.
Quá trình nấu ăn khá đơn giản: chỉ cần sử dụng Goro Goro Kitchen và hoàn thành tối đa ba mini-game tương ứng với công thức. Nấu ăn thành công cũng giúp tăng cấp độ Đầu bếp của Majima, từ đó mở khóa thêm các công thức mới. Phần thử thách nhất của cơ chế nấu ăn này không nằm ở các mini-game, mà ở việc tìm kiếm các nguyên liệu hiếm, đặc biệt là ở giai đoạn giữa và cuối game khi các công thức phức tạp hơn yêu cầu nguyên liệu khó kiếm. Điều này đòi hỏi người chơi phải dành thời gian khám phá và “farm” nguyên liệu. Dù vậy, chế biến các món ăn “nhà làm” vẫn là một cách hồi phục hiệu quả và hấp dẫn hơn nhiều so với việc chỉ đơn thuần mua thức ăn từ cửa hàng tiện lợi như trong các tựa game Yakuza truyền thống khác.
Battle Chef Brigade
Battle Chef Brigade là một tựa game độc đáo kết hợp giữa săn quái vật và nấu ăn theo phong cách giải đố, với đồ họa vẽ tay tuyệt đẹp gợi nhớ đến các bộ phim của Studio Ghibli. Game đưa người chơi vào vai Mina Han, một đầu bếp trẻ đầy tham vọng muốn gia nhập vào đội ngũ Battle Chef Brigade – những đầu bếp kiêm thợ săn quái vật tinh nhuệ.
Minh họa gameplay kết hợp chiến đấu và giải đố nấu ăn trong Battle Chef Brigade
Lối chơi của Battle Chef Brigade được chia làm hai phần chính liên quan trực tiếp đến quá trình nấu ăn. Đầu tiên, bạn phải đi săn nguyên liệu bằng cách chiến đấu với các loại quái vật trong màn hình ngang (side-scroller combat). Sau khi đánh bại chúng, quái vật sẽ rơi ra các bộ phận mang hương vị hoặc nguyên tố độc đáo. Bước tiếp theo là đưa những nguyên liệu này vào bếp để chế biến. Công đoạn nấu ăn được thực hiện thông qua các màn giải đố match-3 (ghép 3). Bạn cần ghép các “viên ngọc” hương vị hoặc nguyên tố lại với nhau để tích lũy điểm và nâng cao chất lượng món ăn.
Khi trò chơi tiến triển, bạn sẽ phải đối mặt với những kẻ thù mạnh hơn và nhận được các công cụ nấu nướng tốt hơn. Ngoài ra, bạn còn có thể thách đấu với các Battle Chef khác trong những cuộc thi nấu ăn đỉnh cao, nơi cả hai phải chế biến món ăn phù hợp với yêu cầu về hương vị hoặc nguyên tố từ ban giám khảo hoặc khách hàng. Với sự pha trộn khéo léo giữa hành động kịch tính của việc săn quái và cảm giác thỏa mãn khi giải đố match-3 để tạo ra món ăn hoàn hảo, Battle Chef Brigade mang đến một trải nghiệm nấu ăn trong game hoàn toàn mới lạ và cuốn hút.
The Legend Of Zelda: Tears Of The Kingdom
Cũng giống như người tiền nhiệm Breath of the Wild, The Legend of Zelda: Tears of the Kingdom đặt nặng yếu tố sinh tồn và khám phá trong thế giới Hyrule rộng lớn. Một trong những cơ chế quan trọng và được yêu thích nhất trở lại chính là nấu ăn. Link có thể thu thập vô số nguyên liệu từ thực vật, động vật và cả bộ phận quái vật để chế biến ra đủ loại món ăn và elixir (thuốc) giúp cậu sinh tồn và vượt qua những thử thách khắc nghiệt của môi trường cũng như đối đầu với kẻ thù.
Link đang nấu ăn tại một bếp lửa trong The Legend of Zelda: Tears of the Kingdom, một tính năng sinh tồn quan trọng
Để nấu ăn, Link chỉ cần tìm bất kỳ bếp lửa nào hoặc sử dụng nồi di động. Bằng cách kết hợp tối đa 5 nguyên liệu khác nhau, cậu có thể tạo ra những bữa ăn trông cực kỳ ngon mắt. Những món ăn này không chỉ giúp Link hồi lại máu và thanh thể lực đã mất mà còn cung cấp các buff tạm thời như tăng sức tấn công, phòng thủ, tốc độ di chuyển, hoặc kháng các hiệu ứng môi trường khắc nghiệt như lạnh giá hay nóng bức.
Bên cạnh các món ăn, Link còn có thể chế tạo Elixirs bằng cách kết hợp bộ phận quái vật và các loại côn trùng hoặc động vật nhỏ thu thập được. Elixirs không hồi máu nhưng thường mang lại các buff mạnh mẽ hoặc có thời gian tác dụng lâu hơn so với món ăn, rất hữu ích cho các tình huống cụ thể. Tuy nhiên, việc nấu ăn cũng tiềm ẩn rủi ro. Nếu kết hợp các nguyên liệu không tương thích hoặc không phù hợp, kết quả sẽ là “Dubious Food” – một thứ trông không hề hấp dẫn (thậm chí còn bị làm mờ đi) và hầu như không có tác dụng hồi phục nào. Điều này khuyến khích người chơi thử nghiệm nhưng cũng cần cẩn trọng trong việc lựa chọn nguyên liệu, tạo nên một chiều sâu cho cơ chế nấu ăn, biến nó thành một yếu tố chiến lược quan trọng trong Tears of the Kingdom.
Kết luận
Có thể thấy, dù không phải là trung tâm của lối chơi, cơ chế nấu ăn trong các tựa game đa dạng thể loại này đã mang lại những giá trị đáng kể cho trải nghiệm của người chơi. Từ việc duy trì sự sống trong game sinh tồn, tăng cường khả năng chiến đấu trong game hành động-nhập vai, đến việc là một phần của quá trình phát triển nhân vật hay đơn giản chỉ là một mini-game giải trí, nấu ăn đã chứng tỏ mình là một tính năng bổ sung thú vị và hữu ích.
Hình ảnh minh họa các món ăn trông hấp dẫn trong game
Đối với cộng đồng game thủ Việt, những người luôn tìm kiếm những trải nghiệm mới mẻ và sâu sắc, việc khám phá cách các món ăn được tái hiện và sử dụng trong thế giới ảo chắc chắn là một điều hấp dẫn. Những tính năng nấu ăn này không chỉ giúp người chơi gắn kết hơn với nhân vật và thế giới game mà còn tạo thêm động lực để khám phá, thu thập và thử nghiệm.
Bạn nghĩ sao về vai trò của nấu ăn trong các tựa game không chuyên về bếp núc? Tựa game nào trong danh sách này có cơ chế nấu ăn khiến bạn ấn tượng nhất? Hãy chia sẻ suy nghĩ và kinh nghiệm nấu ăn trong game của bạn ở phần bình luận bên dưới nhé!
